Gentlemani

NAKŁAD WYCZERPANY

Jest wiosna 1979 roku. Klas Östergren w ciemnym pokoju o zasłoniętych oknach spisuje historię braci Morgan, z którymi przypadkiem zetknął go los: Henry’ego, boksera, dżentelmena, sybaryty i marzyciela, i Leo, udręczonego życiem poety, idealisty i alkoholika. Wielkie i puste mieszkanie przy Hornsgatan jeszcze nie tak dawno tętniło życiem. Teraz znerwicowany pisarz jest jedynym jego lokatorem, a drzwi wejściowe zabarykadowane są szafą.
Na sześciuset stronach narrator powieści opisuje, co wydarzyło się w ciągu roku, jaki spędził w mieszkaniu Morganów. Odnotowuje zdarzenia, których był świadkiem, i te, które zostały mu opowiedziane, kreśląc portrety dwu mężczyzn, którzy bezpowrotnie zmienili jego życie.
Barwny język, żywe portrety bohaterów i realia powojennego Sztokholmu składają się na niezwykle wciągającą fabułę. Styl osadzonej w miejskich realiach powieści sensacyjnej momentami przypomina prozę Chandlera i Tyrmanda.
Gentlemani, opublikowani w Szwecji w 1980 r., zebrali doskonałe recenzje. Książka ta jest uważana za jedno z ważniejszych szwedzkich dzieł literackich ostatnich 30 lat.

Östergren podsuwa kawał fantastycznej prozy. Jest tu tyle szaleństwa, rozmachu, nieokiełznanej – wydawałoby się – spontaniczności, a sama tragedia zbyt łagodnie przechodzi w komedię, że, doprawdy, trudno traktować tego pisarza całkiem serio. Z drugiej jednak strony – inne wyjście nie wchodzi w grę.
Marcin Wilk, Dziennik Polski

Mężczyźni (chłopcy?), pracownicy kultury w wygrzanych kombinezonach, oczytane obieżyświaty, dandysi i filateliści zbierają się u Östergrena by dodawać sobie otuchy w poszukiwaniu siebie – samych, nawzajem, wiedzy, tajemnic i skarbów. (…) Kto odważy się pójść tędy, którędy poszli Gentlemani?
Anna Marchewka, Lampa

W przypadku Gentlemanów Klasa Östergrena szkielet powieści sensacyjnej i thrillera politycznego wstawiony został w bogatą i różnorodną materię obyczajową, w pełną anegdot i pobocznych wątków narrację, z której wyłania się obraz lat 60. i 70. (…) Zaczyna się mocnym akordem – rozczaruje się jednak ten, kto będzie czekał na szybkie rozsupłanie zasygnalizowanej w ten sposób intrygi. Zamiast tego rychło utonie w rozlewnej, niespiesznej i rozchodzącej się w różne strony epickiej opowieści. Z jej nurtów tylko co jakiś czas wyłania się złowróżbny znak przypominający o tajemnicy…
Tomasz Fiałkowski, Dwutygodnik

Głośny kryminał szwedzki napisany na długo przed Larssonem i Mankellem, fascynująca historia na pograniczu fikcji i rzeczywistości.
Polskie Radio, progam 2

Historia relacji dwóch silnych osobowości – pianisty Henry’ego i jego brata, poety Lea, dickensowskie uczty kulinarne i intelektualne dysputy, poszukiwania skarbów, mroczne jak petersburskie ulice Dostojewskiego mieszkanie, akcja tocząca się w kilku europejskich miastach (oprócz Sztokholmu występują: Kopenhaga, Berlin, Paryż, Londyn) – wszystko jest tu w wielkiej skali i to o wysokiej jakości. Trzyma się to razem znakomicie dzięki przemyślanej strukturze, zmieniającej się stylistyce narracji i spinającej wszystko – lecz nie najważniejszej – historii kryminalnej z intrygującym suspensem.
Joanna Janowicz, Poczytalnia

Matronaty/patronaty medialne: